کتابهای درسی از مهمترین منابع یادگیری در نظامهای آموزشی در تمامی کشورهای جهان است. این منابع که از دسترسپذیرترین رسانههای آموزشی هستند، نقش موثری در تعلیم و تربیت نسل جوان جامعه دارند. کتابهای درسی از دیدگاه پژوهشگران زمینه یادگیری و خودآموزی، برانگیختن و تامین نیازها را برای فراگیران فراهم مینماید.
در این بین بررسی و مرور کتابهای درسی سالهای گذشته نظام آموزشی ایران میتواند نکات قوت و ضعف این نظام را در اختیار پژوهشگران جوان در عصر حاضر قرار دهد.
کتابهای درسی موجود در کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی (ره) متعلق به دوره قاجار و پهلوی و کتابهای درسی سایر کشورها است. بسیاری از این منابع با تایید «وزارت معارف» وقت تالیف شده است که بررسی محتوای این منابع میتواند سیر تحول نظام آموزشی کشور را نشان دهد.
در این بین ویژگیهای خاصی از هریک از این منابع توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کرده است. به عنوان نمونه به مولفان این کتب میتوان اشاره کرد. اشخاصی که در بسیاری از موارد از بزرگان، صاحب منصبان و عالمان عصر خویش بودهاند. در این گفتار تلاش است تا به معرفی کتب یکی از این شخصیتها برای آگاهی مخاطبان اشاره شود:
محمدتقی شریعتی در مزینان سبزوار و در سال 1286 متولد شد. وی با این باور که آیندهٔ کشور به سرنوشت جوانان تحصیلکرده گره خورده است و باید به نحوی اسلام را به آنان آموزش داد که با ملزومات دوران مدرن همخوانی و سازگاری داشته باشند؛ به تالیف کتب درسی اخلاقی در حوزه اسلام پرداخت.
در این راستا و بر اساس این باور، او و فرزندش علی شریعتی چندین کتاب در حوزه اخلاق اسلامی و تعلیمات اسلامی، طبق آخرين برنامه وزارت فرهنگ براي دانشآموزان تالیف نمودند. از جمله آثار آنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اصول عقايد و اخلاق شريعتي: پايه پنج و شش. کتابفروشي زوار،1326
تعليمات ديني (قسمت اول): مخصوص کلاس اول دبيرستان. کتابفروشي زوار، ۱۳۲۵
اخلاق، يا، کتاب اصول عقايد شريعتي: پايه چهار و پنج و شش. کتابفروشي زوار، ۱۳۳۴
اخلاق شريعتي: جهت دانشآموزان سالهاي ۴ و ۵ و ۶. کتابفروشي باستان، ۱۳۳۷. (این اثر تالیف علی شریعتی است).
بسیاری از این کتب در سالهای متفاوت ویرایش شده و برای پایههای تحصیلی مختلف چاپ و تدریس میشده است.
مباحث این آثار
وظایف انسان نسبت به خدا و خود، فداکاری در راه دین و شرف و میهن، حفظ ارتباط و احترام نسبت به اطرافیان شامل خانواده، دوستان، آموزگاران، دستور رفتار کودکان نسبت به زیردستان، شرافت، عدالت، نجابت، سخاوت، امانت، کظم غیظ و همچنین انجام تکالیف اجتماعی، فرمانبرداری از قوانین، دوری از چاپلوسی، ثبات رای، اهمیت قول و امضاء، حفظ عزت نفس و دوری از بدی و رعایت آزادی دیگران از مباحث این کتاب ها هستند.
تمامی این مباحث با نگاهی به مسائل روز و با رنگ و بوی اسلامی در کتابها نگاشته و به کودکان و نوجوانان در قالب کتابهای درسی آموزش میدادند.
لینک آثار موجود جهت حصول به فایل دیجیتال آن در زیر قرار داده می شود:
عنوان نشانی الکترونیکی
اصول عقايد و اخلاق شريعتي: طبق آخرين برنامه وزارت فرهنگ براي دانشآموزان پايه پنج و شش
http://www.blib.ir/diglib/WebUI/WebPageViewer.aspx?FileId=59233&EncId=4
اخلاق و کتاب اصول عقايد شريعتي: طبق آخرين برنامه وزارت فرهنگ براي دانشآموزان پايه پنج و شش
http://www.blib.ir/diglib/WebUI/WebPageViewer.aspx?FileId=59234&EncId=4
اخلاق، يا، کتاب اصول عقايد شريعتي: طبق آخرين برنامه وزارت فرهنگ براي دانشآموزان پايه چهار و پنج و شش
http://www.blib.ir/diglib/WebUI/WebPageViewer.aspx?FileId=59388&EncId=4
کتاب اصول عقايد و اخلاق شريعتي: طبق آخرين برنامه وزارت فرهنگ براي دانشآموزان پايه پنج و شش
http://www.blib.ir/diglib/WebUI/WebPageViewer.aspx?FileId=59234&EncId=4
اخلاق شريعتي: طبق آخرين برنامه وزارت فرهنگ جهت دانشآموزان سالهاي ۴ و ۵ و ۶ [چهارم و پنجم و ششم]
http://www.blib.ir/diglib/WebUI/WebPageViewer.aspx?FileId=59716&EncId=4
تعليمات ديني (قسمت اول): مخصوص کلاس اول دبيرستان طبق برنامه رسمي وزارت فرهنگ
http://www.blib.ir/diglib/WebUI/WebPageViewer.aspx?FileId=58727&EncId=4