تدوین سند چشم انداز و برنامه توسعه کتابخانه
پس از واگذاری کتابخانه به معاونت پژوهش حوزههای علمیه، حجةالاسلام والمسلمین آقای سید علی عماد (معاون پژوهش حوزه) از کتابخانه بازدید کردند. ایشان در این بازدید ضمن آشنایی با ظرفیت ها و بخشهای مختلف کتابخانه، تدوین چشم انداز و برنامه توسعه کتابخانه را ضروری دانستند و تأکید کردند نگاه جامع و پژوهشمحور به کتابخانه، استفاده از نظرات کارشناسی کتابداران و تنظیم ساختار سازمانی باید در اولویت برنامههای کتابخانه قرار گیرد.
در سال 1390، برنامه توسعه پنج ساله کتابخانه با همکاری اداره امور کتابخانههای حوزه تدوین شد. ارتقا جایگاه کتابخانه و الگو بودن آن برای سایر کتابخانههای حوزوی در صدر برنامههای کتابخانه قرار گرفت. ابتدا سیاستهای کتابخانه به شرح زیر تدوین شد:
چشم انداز پنج ساله کتابخانه آیت ا.. العظمی بروجردی( 1390 تا 1394)
چشم انداز:
کتابخانه آیت ا... العظمی بروجردی یک الگوی استاندارد برای کتابخانههای حوزوی
ماموریت ها، اهداف و سیاستها:
1) تدوین اساسنامه، ساختار و سازمان نفرات کتابخانه بر اساس استانداردهای کتابخانه ای؛
2) استاندارد سازی فعالیت های خدمات عمومی کتابخانه، مجموعه سازی، ساماندهی و فناوری اطلاعات؛
3) رعایت مفاد اساسنامه و استانداردهای کتابخانهای در مسیر توسعه؛
4) اهتمام به حفظ رويكرد حوزوي كتابخانه؛
5) اولویت بندی برنامهها بر اساس نیازهای حوزه؛
6) بهره گيري حداكثري از فناوريهاي نو؛
7) پرهيز از انباشت منابع غير ضرور و غير مفيد؛
8) اهتمام به رعايت نظرات متولی.
برنامهها:
1- ارتقای جایگاه كتابخانه به عنوان کتابخانه جامع حوزوی؛
2- مجموعهسازی در رشتههاي علوم اسلامي و علوم مرتبط؛
3- ساماندهی منابع کتابخانه بر اساس استانداردها؛
4- استاندارد سازی خدمات عمومی كتابخانه؛
5- راهاندازی کتابخانه دیجیتال؛
6- راه اندازی بخش اماني كتابخانه؛
7- تحقيق و تصحيح و انتشار فهرست نسخ خطي؛
8- ایجاد پایگاه اطلاع رسانی كتابخانه؛
9- اصلاح ساختار، سازمان نفرات و تأمين نيروي انساني متخصص؛
10- اطلاع رساني علمي به پژوهشگران در حوزههاي تخصصي كتاب از طريق انتشار نشريه و کتاب؛
11- برقراری تعامل با ساير كتابخانه هاي حوزوي و غير حوزوي؛
12- ایجاد تعامل و همكاري با واحدهاي آموزشي و پژوهشي؛
گزارش پنج ساله چشم انداز
مجموع فعالیت های پنج ساله کتابخانه تا پایان سال 1394 به این شرح است:
1. ارتقای جایگاه کتابخانه به عنوان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد حوزه های علمیه
2. تدوین ساختار و سازمان نفرات کتابخانه در سال 1390
3. مجموع منابع کتابخانه 150.000 جلد شامل: 7300عنوان نسخه خطی- 8000 عنوان چاپ سنگی - 135000 جلد کتاب چاپی و نشریه
- مجموعه سازی بیش از 15000 عنوان کتاب در 20000 مجلد که تاریخ انتشار 12000 عنوان از آنها بعد از سال 1389 است.
- مجموعه سازی بیش از 8000 عنوان کتاب دیجیتال عربی، پایگاه نشریات، نرم افزارهای علوم اسلامی و پایگاه نورمگز
- انتقال کتابخانه شخصی آیة الله العظمی بروجردی و کتابخانه شخصی آیة الله محمدحسین علوی بروجردی به کتابخانه
- فراهم آوری 2500عنوان پایان نامه دیجیتال حوزه
4. کل منابع مکتوب و غیر مکتوب فهرست شده 107.000 عنوان در 140.000مجلد
- فهرستنویسی کتب چاپی50.000 عنوان در85.000 مجلد
- نشریات 1500عنوان در6000 شماره
- کتابهای چاپ سنگی 8000عنوان
- نسخ خطی 7300 نسخه
- فهرست پایان نامههای دیجیتال 3000 جلد
- نصب لیبل، بارکد و تگ امنیتی برای 100.000 جلدکتاب و نشریه
- صحافی کتاب چاپی و نشریه 7000 جلد
5. پذیرش و ثبت نام اعضا، جستجوی کتاب، امانت کتاب و خدمات جابجایی اطلاعات، پرینت و کپی برای مراجعه کنندگان بر اساس سیاست های کتابخانه مرکزی. همچنین ایجاد زمینه استفاده از نرم افزارهای علوم اسلامی، پایگاه نشریات، کتابخانه دیجیتال و اینترنت در بانک اطلاعات کتابخانه و ایجاد فضای اختصاصی به کاربران جهت ذخیره مطالعات و پژوهشها بر روی انباره های مرکزی
- کل اعضاء: 7000 نفر (برادارن 5000نفر، خواهران 2000 نفر)
- ثبت نام در سال های(94-1393) برادران: 900 نفر و خواهران: 1400نفر
- تعداد مراجعان روزانه 1500 نفر برادران و 500 نفر خواهران
- ارسال بیش از 12000 جلد کتاب به تالارهای مطالعه (یک سال)
- نصب لیبل و تگ امنیتی برای 100.000 جلد کتاب (پنج سال)
- ساعت کار کتابخانه بخش برادران از ساعت 7 الی 21
- بخش خواهران از ساعت 7:30 الی 19:30
- راه اندازی سالن جلسات با ظرفیت 50 نفر
6. ارتقاء شبکه کتابخانه، افزایش ظرفیت انباره ها و افزایش پهنای باند اینترنت
- ارائه تصاویر نسخ خطی، چاپ سنگی، چاپ سربی، دائره المعارف های لاتین، پایاننامههای حوزوی و پایان نامه های کشورهای عربی از طریق اینترنت و شبکه داخلی کتابخانه
- راه اندازی بانک اطلاعات با 50 دستگاه رایانه در بخش برادران و خواهران و ارائه خدمات سرویس اینترنت و نرم افزارهای علوم اسلامی و کتابخانه دیجیتال
7. برای اینکه پژوهشگران بتوانند در موارد خاص کتاب ها را به امانت ببرند به صورت موردی کتاب به امانت داده می شود.
8. .انتشار فهرست نسخ خطی
- چاپ فهرست نسخ خطی در چهار جلد با حمایت حضرت آیةالله علوی بروجردی.
- چاپ نمایه فهرست نسخ خطی با بودجه حمایتی طرح مشکاة .
- چاپ محدود فهرست موضوعی نسخ خطی در 12 مجلد
- چاپ محدود فهرست نسخ چاپ سنگی در 3 مجلد
- چاپ کتاب نگاهی به نشریه کتابخانه مسجد اعظم
- تولید دیجیتال فهرست کتابهای چاپ سربی
- تولید الکترونیکی فهرست کتاب های درسی ایران
- تولید الکترونیکی فهرست پایان نامه های حوزه
9. راه اندازی پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه با امکان جستجو در لیست منابع کتابخانه و ارائه خدمات کتابخانه دیجیتال با حمایت دفتر تولیت توسط فناوری اطلاعات کتابخانه
10. برگزاری نمایشگاهها و چاپ کتاب و بروشور
- برگزاری نمایشگاه در سالگرد آیة الله العظمی بروجردی
- برگزاری نمایشگاه گنجینه پژوهش
- ایجاد نمایشگاه دائمی کتابخانه شخصی آیت ا... بروجردی
- برگزاری چندین نشست علمی مرتبط با کتاب و کتابخانه
- چاپ بروشورهایی برای معرفی کتابخانه
- همکاری با موسسات، محققین و ناشرین برای انتشار چندین کتاب از نسخ کهن چاپ سربی و نفیس کتابخانه
11. عضویت در مجامع کتابخانهای و عقد تفاهم نامه ها
- عضویت در جمع کتابخانه های بزرگ کشور(مکتب)
- عضویت در مجمع کتابخانه های تخصصی(دانشگاهی و حوزوی) استان قم،
- عقد تفاهم نامه با کتابخانه ملی و کتابخانه مجلس
- ایجاد زیرساخت های لازم از جمله کتابخانه دیجیتال
- ارسال منابع اهدائی به کتابخانه های حوزوی(کتابخانه فیضیه 300 جلد وکتابخانه مدرسه علمیه خان 500 جلد)
- اهدای میز مطالعه به استان خوزستان، کردستان و ...
- اهدای میز مطالعه و صندلی چوبی به مدارس علمیه استان قم
12. از آنجا که برگزاری دوره های آموزشی از خدمات جنبی کتابخانه های بزرگ بشمار میآید کتابخانه های مسجد اعظم اقدام به برگزاری دوره های آموزشی نموده است
- برگزاری دو دوره آموزش ضمن خدمت برای کارکنان کتابخانه
- .برگزاری کارگاههای آموزش فهرستنویسی (دوره مقدماتی و تکمیلی)
- برگزاری دوره مقدماتی آموزش زبان فرانسه برای کتابداران و فهرست نویسان
- برگزاری دو دوره آموزش نرم افزار کتابداری و کتابخانه دیجیتال برای کتابداران