در بخش دیگری از این جلسه جناب آقای دکتر رسول جعفریان مطالبی را بیان فرمودند و گفتند: فهرستنویسی اعم از این که فهرست نسخ خطی باشد یا هر نوع فهرست دیگر از کتابهای میراثی و قدیمی و موجود، مادر علوم است و اساس تغذیه اطلاعات ماست. این فهرست نویسی همه علم نیست ولی اگر بخواهیم به علوم گذشته تکیه کنیم، مخصوصاً علوم نقلی لاجرم باید کتابهای گذشته را فهرست کنیم تا  خوانده شود. به عبارت دیگر، آگاهی از وجود این کتابها ممکن نیست مگر با فهرستنویسی این کتابها.

وی همچنین عنوان کرد: روشهای مختلفی برای فهرستنویسی انواع کتابها از گذشته تا کنون وجود داشته که مهم ترین آنها فهرست نویسی نسخ خطی است که ما هم تجربه زیادی در کشورمان در این باره داریم. اما  در این بین فهرستنویسی کتابهای درسی کاملاً کنار گذاشته شده است.  کارهای محدود و معدودی در فهرست کتابهای درسی چاپ درسی سنگی وجود دارد که نمونه های خوبی هستند، ولی هنوز به صورت جامع فهرستنویسی برای کتابهای درسی باب نشده است.

جعفریان با اشاره به اینکه خود یک تجربه چهارساله در تدوین کتابهای درسی داشته، افزود: بنده از سال 69 تا 73  تجربه تدوین کتابهای درسی و یک دوره تجربه تدوین کتابهای تاریخ دوره چهارساله دبیرستان را دارم و در آن برهه اهمیت نگارش یک کتاب درسی از نظر دقت و صحت  و حدود و قیود آن بر من روشن شده است. از این جهت که کتابهای درسی با بقیه کتابها کاملاً متفاوت است. طبعا فهرستنویسی آن ها هم با توجه به گستردگی آن بسیار اهمیت دارد. برای فهمیدن تاریخ علم، آموزش و پرورش و مسئله تعلیم و تربیت در کشور، همه در گرو فهرست نویسی دقیق کتابهای درسی است. و شاید بتوان گفت که به رغم همه تقلیدهایی که ما از غرب داشته ایم و در بسیاری موارد هم درست بوده، تقلید در فهرست نویسی دقیق و علمی کار خوبی بوده است. در این میان  روشهای ابداعی خودمان هم بوده که اتفاقاً همین روشهای ابداعی باید بازبینی دقیق شود تا کار فهرست نویسی ما پیشرفت کند.  به نظرم ما نتوانسته ایم آنطور که باید وشاید نظمی به کار فهرست نویسی آنچنان که ما را در کار علمی کمک کند بدهیم.  در واقع در نیمه راه هستیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به این نکته اشاره کرد که تا زمانی وزارت معارف پروگرام کلی می داد و نویسندگانی کتابهایی را می نوشتند، اما از زمانی دولت ها کنترل کرده و خودشان کتابهای درسی را می نوشتند.  این امر از یک جهت خوب و جهاتی بد بود. از یک طرف از چندگانگی و تشتت در آموزش جلوگیری می کرد و از طرف دیگر سبب شد تا افراد دانشمند و درجه یک که این کتابها را می نوشتند و  از حق التالیف این کتابها استفاده می کردند، دیگر نتوانند چنین بروز و ظهوری در نگارش این آثار داشته باشند. از آن پس افرادی انتخاب شده و بدستور کتاب درسی می نوشتند. این اتفاق از سال 1337 به بعد به طور رسمی افتاد. هرچند از سالها قبل از آن نظارت وجود داشت.

مسأله دولتی شدن ما که ویژگی دولت مدرن ما در ایران بعد از مشروطه است، در اینجا هم خودش را نشان داد. ضمن آن که نظمی به کار می دهد خلاقیت را از بین می برد.

ایشان در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: کتابهای درسی در واقع کتابهای معیار هستند. از این جهت که سطح فکر در ادوار مختلف را نشان می دهد، سطح تعلیم و تربیت ما را نشان می‌دهد.
کتابهای درسی همواره در قدیم از بین می رفته است، و شمار اندکی مانده است. این مسأله اهمیت فهرست نویسی نسخه های برجای مانده را بیشتر می کند. بیشتر این کتابها  در آخر سال، از بین می رفت و تبدیل به ضایعات می شد و الان از برخی از آنها به زحمت یک الی دو نسخه باقی مانده  است.  طبعا اگر کسی فهرست آنها را بنویسد، منت بزرگی برسر ما گذاشته است. همین مقدار که باقی مانده مانده در حقیقت به عنوان کتابهای معیار آن زمان از لحاظ سطح فکر، ایده ها و نوع اندیشه به حساب می آید.
فهرست نویسی دقیق و گسترده کتابهای درسی کار تحقیق روی این متون را در زمینه های مختلف توسعه خواهد داد.

ایشان در پایان با اشاره به فهرست کتابهای درسی موجود در کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی که خانم امید و آقای جلیسه به صورت استادانه انجام داده اند، تاکید کردند که باید از طراحان و مدیریت کتابخانه مسجد اعظم تشکر ویژه به عمل آید که باب این را را باز کردند. غالبا این کارها پرهزینه و کم سود است، و همت خاصی برای عملی شدن آنها نیاز دارد که خوشبختانه در مدیریت کتابخانه شاهد آن هستیم. در اینجا از حضرت آیت الله علوی بروجردی هم باید تشکر کنیم که اهتمام ویژه به امر کتابخانه دارند.