در بخش دیگری از محفل فهرستنگاران نسخ خطی جناب آقای مجید غلامی جلیسه نکاتی بیان کردند:

شاید حدود ۳۰ سال از ورود صنعت چاپ به ایران نگذشته بود که مستشرق روسی به اسم «برنارد دارن» برای اولین بار فهرستی از کتابهای چاپ شده در ایران منتشر می کند.

اروپاییان و روسها خیلی سریع فهمیدند که باید لیستی از آنچه چاپ می شود تهیه کنند آقای دارن رئیس موزه آسیایی در سن پطرزبورگ‌ بود و فهرستی از کتابهای چاپ ایران و عثمانی و‌ هند در سالهای ۱۸۶۶ مجدداً تهیه و منتشر می کند

یعنی در فاصله خیلی کوتاهی که تازه چاپ در ایران شروع شده و ۱۰-۲۰ سال بیشتر از آن نگذشته بود، اهمیت شناسایی و فهرست آثار منتشر شده را درک میکنند لذا آن موزه که هنوز هم در سن پطرزبورگ وجود دارد، یکی از مراکز مهم شرق شناسی است و مجموعه غنی از کتابهای چاپ سنگی ایران را در خودش جای داده؛

جالب توجه است که این مسیر تا سال ۱۹۷۰ ادامه پیدا کرد تا خانومی به نام « المپیانا شکلوا» فهرستی از کتابهای چاپ سنگی و سربی آن انستیتو منتشر می کند این درحالی بود که ما هنوز هم ‌فهرستی از کتابهای چاپی در ایران منتشر نکردیم.

در سال ۱۹۲۲ میلادی یعنی تقریبا صدسال پیش آقای «ادوارد ادواردز» فهرست کتابهای چاپی قدیمی کتابخانه موزه بریتانیا را منتشر می کند که بسیار فهرست ارزشمندی ست و آثاری که در آنجامعرفی کردند واقعا شاخص و ارزشمند هستند و جالب است که خود ما مکرر به آن فهرست مراجعه می کنیم و آثاری را در آن فهرست می یابیم که در کتابخانه های ایران نیست

یعنی اینها آثار را جمع می کردند و الان ما برای خرید تصاویر همان آثار باید به یورو و دلار پول پرداخت کنیم تا بتوانیم صفحاتی از آثار را داشته باشیم

چیزی که مسلم است اروپاییان خیلی پیشتر از ما به اهمیت منابع چاپی پی بردند و برایش برنامه ریزی کردند و اهتمام داشتند.

همانطور که استاد عزیز جناب صدرایی خویی فرمودند آقای پروفسور مارزولف در دو مجلد قطع رحلی قریب به ۱۰۰۰ صفحه تحت عنوان استاد تصویرساز چاپ سنگی میرزا علیقلی خویی که انتشارات بریل در لایدن منتشر کرد.

این کتاب ماحصل چیزی است که قریب به سی سال ایشان روی آثار علیقلی خویی انجام داده بود و جالب است بدانید ایشان یکی از تصویرگرانی ست که بسیاری آثار مذهبی ما را تصویرسازی کرد من جمله طوفان البکاء را مکرر تصویرسازی کردند

فردی که خیلی از ما آگاهی کمی نسبت به ایشان داریم

اما با همه این تفاصیل باید به اهمیت فهرستنویسی آثار اشاره کنیم:

خوشبختانه یکی از شانسهای بزرگی که ما داشتیم این بود که شخصی که هم خودش، هم پدر و جدش کتابفروش بودند، مرحوم میرزا رمضانعلی کاشانی و فرزندش میرزا علی اصغر کاشانی که مرحوم محمد رمضانی نوه ایشان است که این مجموعه ارزشمند را طی سالیان سال جمع آوری کردند.

ایشان همچنین با اشاره به اینکه مرحوم رمضانی با هدف تاسیس کتابخانه صاحب الامر در شهر قم برای اهل علم این کتابها را جمع آوری کردند ادامه داد: رمضانی در سال ۱۳۳۱ شمسی شش آرزوی خود را بر روی جلد مجله شرق می نویسد که ششمین آرزوی او انتشار فهرست آثار جمع شده خود در کتابخانه  است، در آن زمان اشاره می کند که ۱۵ هزار جلد کتاب دارد که بعدها به مرور این تعداد افزایش پیدا میکند و به نزدیک ۵۰ هزار جلد می رسد

خوشبختانه این از بخت یاری من بوده که نیت خیر مرحوم رمضانی و عنایتی که آیت الله العظمی بروجردی به جمع آوری آثار اسلامی و ایرانی داشتند، بزرگان دیگر حفظ کنند و من هم این شانس را پیدا میکنم که مؤانست پیدا کنم با این کتابها و با کمک دوستان دیگر همه این آثار عکس برداری و فهرستنویسی شود.

با عنایت حضرت آیت الله علوی بروجردی و همت جناب آقای راهنورد این اتفاق میمون در کتابخانه افتاد و خوشبختانه الان یکی از اولین و مهمترین کتابخانه ها در این موضوع هست.

نکته دیگری که ایشان اشاره کردند اینکه: مجموعه مرحوم رمضانی از تنوع ویژه ای برخوردار است

به جرأت میتوان گفت اکثر چاپهای اول کتابهایی که در ایران چاپ شده در مجموعه محمدرمضانی و‌ این کتابخانه هست همچنین بهترین چاپها نیز در این مجموعه هست

بسیاری آثاری که تصویرسازی شده و مصور هست در این کتابخانه موجود است و ایشان با درایت و عنایت ویژه ای این آثار را انتخاب کردند و به حق میتوان گفت یکی از کتابشناسان دوره خودشان بودند

در آخر عرض می کنم شاید کتابخانه سازی و جمع آوری کتاب کار سختی نباشد، اما حفظ آن و انتقال به نسل آینده کار سخت و دشواری ست.