در این محفل، که به مناسبت شناساندن گنجینه نسخ خطی کتابخانه آیت الله العظمی گلپایگانی و تجلیل از 50 سال تلاش خالصانه استاد ابوالفضل عرب زاده فهرستنگار، کتابدار و مدیر کتابخانه آیت الله العظمی گلپایگانی برپا شد، پس از بیانات حضرت آیت الله علوی بروجردی، آیت الله سیدجواد گلپایگانی درباره اهمیت امر کتاب و کتابخانه صحبت فرمودند و افزودند: خدماتی که در این چند سال اخیر در حوزه علمیه درمورد کتاب و کتابخوانی انجام شده، بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است و با زحمت آقایون مراجع و علما، در حال حاضر قم مجموعه ای از کتابهای خطی نفیس دارد که مورد استفاده دانشمندان و بزرگان و اهل فضل هست و شاید کمتر جایی باشد که اینگونه کتابها را به این نحو جمع آوری کرده باشند. البته برخی کتابخانه های بزرگی خارج از کشور یا در داخل هست مثل کتابخانه ملی و سایر کتابخانه ها.

ایشان با تأکید به اینکه امروزه وسایل جدیدی که در امر کتاب و کتابخانه در اختیار فضلا و دانشمندان و استفاده کنندگان هست، با گذشته بسیار متفاوت است، ادامه دادند: در گذشته بیشتر به کتاب و مطالعه اهمیت می دادند و بررسی کتاب از نزدیک وجود داشت، اما امروز با وجود وسایل جدید این مسئله بسیار سهل و آسان شده است. ولی در عین حال لازم است برای حفظ آثار و کتبی که از بزرگان به جامانده و نفایسی که در گنجینه‌ها وجود دارد، در حد توان اهمیت داده شود. به حمدالله کتابخانه های مفصل و مجهزی توسط آقایون مراجع ایجاد و تجهیز شده است که این ارزشمند است و باید قدردانی کرد. ایشان افزودند: این قدردانی باید نسبت به اداره کنندگان این تشکیلات نیز باشد. آقای عرب زاده زحمات زیادی در امر کتاب و کتابخانه، در حوزه علمیه قم و در کتابخانه ها کشیده اند که انشاالله مورد عنایت آقا بقیه الله الاعظم حجت بن الحسن (عج) قرار بگیرد و از ایشان مزد خود را بگیرند.

ایشان همچنین خاطرنشان کردند که قم با این عظمتی که امروزه پیدا کرده، نیاز به چنین کتابخانه هایی دارد که انشاالله در آینده هم بیش از پیش به این کتابخانه ها ارزش داده شود. بنده نسبت به خودم که می دانم تعداد کتابهای کتابخانه آیت الله العظمی گلپایگانی بسیار زیاد است، اما توفیقی که برای من حاصل شد که در این کتابخانه خدمتی داشته باشم، با نظر مرحوم آقا کتابهای زیادی را برای کتابخانه تهیه کردم. ایشان با اشاره به اینکه کتابخانه آیت الله العظمی گلپایگانی هم از نظر کتب خطی و هم از نظر منابع چاپی کتابخانه غنی است، اظهار امیدواری کرد که این منابع مورد استفاده محققین قرار بگیرد و در راستای موضوع جلسه از فهرستنگاران نسخ خطی تقدیر و تشکر کردند و افزودند: این عزیزان نیز زحمات زیادی در رابطه با کتب خطی و بقاء و عظمت آنها کشیده اند و از همه اساتید و بزرگانی که در امر کتاب هستند و نسبت به کتاب اهمیت می دهند، تقدیر و تشکر می کنم.

ایشان همچنین در پایان بیانات خود از متولیان تشکیل دهنده این جلسه قدردانی کردند.

در بخش دیگری از این نشست، حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج حسن صافی به ایراد سخن پرداختند.

ایشان از اساتید و بزرگوارانی که به قم، عش آل محمد، حرم اهلبیت علیهم السلام و در جوار مرقد منور حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها تشریف آوردند و در این جلسه حضور پیدا کردند، تشکر نمودند و در ادامه گفتند: در ابتدا این کتابخانه بسیار کتابخانه کوچکی بود، در همان زمان هم آقایون به خوبی اداره می کردند، ولی الان با همت عالی این مرد بزرگ، این کتابخانه از بهترین کتابخانه های حوزه علمیه قم است و طلاب و فضلا از این کتابخانه استفاده می کنند. آقای صافی به نقل خاطره ای از مرحوم آیت الله العطمی صافی پرداختند و فرمودند: روزی در کنار حیاط مسجد اعظم شخصی را دیدم که متوجه شدم غریب است، نزدیک که رفتم و با ایشان صحبت کردم متوجه شدم که ایشان مرحوم محمد رمضانی است. ایشان گفتند که من کتابهای نفیس و زیادی دارم که دوست دارم این کتابها را تقدیم یک کتابخانه یا شخصیت بزرگواری کنم. آیت الله صافی فرمودند که من در همان جلسه با ایشان صحبت کردم و ایشان را راضی کردم که تمام کتابهای خود را تقدیم کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی کند و شاید بتوان گفت که عمده کتابهای این کتابخانه از کتابهای مرحوم آقای رمضانی است. ایشان همچنین در خصوص شخصیت آقای عرب زاده شاخصه مهم ایشان را امانتداری برشمردند و گفتند: ایشان امین آیت الله العظمی صافی بودند. بعد از رحلت آیت الله العظمی گلپایگانی، با مدیریت و اشراف و نظارتی که حضرت آیت الله العظمی صافی بر این کتابخانه داشتند، ایشان را بعنوان امین خود قرار داده و آقای عرب زاده هم کتابخانه را به بهترین وجه ممکن اداره کردند. ایشان تاکید کردند یکی از امتیازات ایشان این بود که این کتابخانه و کتابهای خطی آن را حفظ کردند و اجازه ندادند که حتی برگی از این کتابخانه خارج شود و به حمدالله ایشان امانتدار بودند و نسبت به اداره کتابخانه و ... به بهترین وجه ممکن اداره کردند. ایشان حق بزرگی به گردن حوزه های علمیه و تراث شیعی و حفظ آثار اهلبیت دارند و جا دارد که از ایشان تقدیر شود. من همین اندازه می دانم که ایشان مورد رضایت کامل حضرت والد ما بودند تا آخر و به بهترین وجه ممکن خدمت کردند.

ایشان در پایان سخنان خود ابزار امیدواری کرند که خداوند ما را قدردان همه کسانی که در این راه بزرگ قدم برمی دارند، بدارد.

در بخش دیگری از این برنامه جناب آقای رجبیان اشعاری را در تکریم مقام کتابدار قرائت کردند و در ادامه جناب حجت الاسلام و المسلمین عماد مدیر کتابخانه آیت الله العظمی گلپایگانی به ایراد سخن پرداختند و ضمن سپاس از مجمع کتابخانه های تخصصی استان قم (مکتا) جهت برگزاری این نشست و فرصتی برای گردهمایی خادمان و حامیان کتاب و کتابخوانی و اهل فضل و دانش، یادی کردند از مرجع عالیقدر شیعه و موسس بزرگوار مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی که با تاسیس کتابخانه این گنجینه بزرگ را که به لحاظ ارزشی قابل ارزشگزاری نیست ولی به لحاظ مجموعه خطی خود بعد از گنجینه کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی دومین گنجینه بزرگ نسخ خطی قم و در عداد چند کتابخانه عمده کشور هست، راه اندازی و حمایت کردند. ایشان در ادامه یاد و خاطره حجت الاسلام و المسلمین حاج سیدمهدی گلپایگانی را گرامی داشتند که با نگاه روشن و برخی آینده نگری ها در امر کتابخانه، ابزارهایی که در تعداد کمی از کتابخانه های کشور وجود داشت، برای کتابخانه تهیه کرده بودند. عالمان فرهیخته دیگری از جمله حضرت آیت الله سید جواد گلپایگانی و حضرت آیت الله اشکوری کمک کردند و نسخه های خطی زیادی با حمایت حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی تهیه کردند و بعد از ارتحال ایشان قریب به سه دهه تحت حمایت جدی مرحوم آیت الله العظمی صافی و بیت مکرم ایشان بوده که در کنار آقازادگان مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی بودند. جناب آقای عرب زاده و همکاران ایشان که بسیار اندک ولی خدوم و در مسیر کتابخانه بودند. و به این طریق این کتابخانه توانسته است جان خود را حفظ کند.

ایشان همچنین خاطر نشان کرد، شاید بتوان این کتابخانه را یکی از بهره ور ترین کتابخانه ها به لحاظ کم هزینه بودن منابع انسانی در طول دوره قریب به چهل ساله از آغاز تا کنون برشمرد.

رئیس کتابخانه آیت الله العظمی گلپایگانی همچنین به این نکته اشاره کردند که در همین سالهای اخیر نیز به منابع گنجینه نسخ خطی ارزشمند کتابخانه افزوده شده است و جا دارد مجدداً از حضرت آیت الله سیدجواد گلپایگانی تشکر کنیم که مجموعه نسخ خطی کتابخانه  شخصی خود را نیز در سه فقره به کتابخانه تحویل دادند که نفایسی گرانبهاست. ما توانسته ایم با حمایت بیت مرحوم آیت الله العظمی صافی حجم کتابهای بروز زیادی را وارد کتابخانه کنیم و نیز هدایای خوبی هم از طرف محققین به کتابخانه افزوده شده است.

ایشان در پایان سخنان خود از اقداماتی برای دسترسی به نسخ خطی خبر داد و افزود ما امکان این دسترسی را با توجه به تکنولوژی روز فراهم می کنیم.

در بخش دیگری از این مراسم جناب آقای دکتر علی حیدری یساولی به بیان خصوصیات اخلاقی جناب آقای عرب زاده پرداختند و گفتند: به مناسبت بزرگداشت استاد بزرگوار، مخلص، مهربان، گشاده رو و گشاده دست در امر خدمت رسانی در حوزه فرهنگ و میراث و اینکه این جلسه شریف با حضور اساتید و پژوهشگرانی تشکیل شده است که در طول سالیان خدمت رسانی دچار گم نامی و بی نامی و کم نامی اند، باید خالصانه و متواضعانه از اولیای امر و از مسئولین دولتی و از حوزه و دانشگاه خواست که توجه ویژه ای به این تلاشگران عرصه فرهنگ داشته باشند. ایشان همچنین تاکید کردند که استاد عرب زاده سالیان سال است که به پژوهشگران و محققین و مصححین نسخ خطی خدمت رسانی می کنند و مع الاسف گاهی اوقات دیر می رسیم، اما خوشبختانه ما امروز دیر نرسیدیم و ایشان در قید حیات هستند و بزرگانی چون حضرت آیت الله علوی بروجردی هستند که قدردان باشند و از این بزرگان حمایت کنند. بقول شاعر و فیلسوف بزرگ که می فرماید:

تعس الزمان فإن في أحشائه                                بغضاً لكل مفضل ومبجل

وتراه يعشق كل رذل ساقط                               عشق النتيجة للأخس الأرذل

کاش اینطور نشود که در زمانه ای زیست کنیم که دانشمندان و میراث بانان ما زمزمه زبان و دلشان این شود.

پس از سخنان دکتر یساولی جناب حجت الاسلام و المسلمین علی صدرایی خوئی به ایراد سخن پرداختند و ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این جلسه برای بزرگداشت جناب آقای عرب زاده، از حضرت آیت الله علوی بخاطر تشکیل این جلسات و ترویج فن فهرستنگاری نسخ خطی و حمایت از فهرستنگاران تشکر کردند. وی در بخش دیگری از سخنان خود به ذکر خصوصیات اخلاقی استاد عرب زاده اشاره کردند و گفتند: ایشان عاشق خداست و عشق به خدا مراتب، احوال و آثاری دارد، یکی از آثار آن این است که خدا در سوره مریم می فرماید، کسی که باخدا باشد، خداوند محبتش را در دلها قرار می دهد. صدرایی همچنین در بیان خصوصیات استاد عرب زاده افزود: ایشان عاشق امام زمان هستند و خداوند توفیق دادند که در مسجد جمکران خدماتی ارائه کردند و مقالاتی هم نوشتند، عاشق کتاب هستند به همین جهت در زمینه فهرستنگاری و کتابدرای خدماتی دارند. وی در مورد ویژگی های اخلاقی آقای عرب زاده خاطر نشان کرد از دیگر ویژگی های استاد عرب زاده این است که ایشان شاعر خوبی است و سراینده ماده تاریخ هستند که ماده تاریخ های زیادی برای کتابخانه حرم حضرت معصومه سلام الله علیها سرودند. همچنین ایشان عاشق دین و دیانت هستند، منتها دینداری ایشان بار مشقتی بر همراهان ایشان ندارد، بلکه همراهی با ایشان خیر و برکت برای جامعه است.

 در پایان جناب حجت الاسلام و المسلمین ناصرالدین انصاری سخنانی کوتاهی ایراد فرمودند و به نقل خاطره ای از همکاری و حمایت استاد عرب زاده در چاپ کتاب معالم الدین ابن قطان حلی پرداختند.

در پایان نیز جناب آقای عرب زاده طی بیاناتی از برگزارکنندگان این جلسه تشکر و قدردانی کردند و به بیان خاطراتی از سالهای تصدی خود در کتابخانه های مختلف قم پرداختند.

در آخر مراسم تقدیر و تجلیل از جناب استاد عرب زاده انجام شد و هدایایی از طرف مجمع کتابخانه های تخصصی استان قم (مکتا)، کتابخانه آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها و حضرت آیت الله علوی بروجردی به ایشان اهدا گردید.