کتاب «کليات شرح نفيسي» که با عناوین دیگری چون «شرح نفيسي» و «شرح موجز القانون» نیز مشهور است در اصل شرحي بر کتاب «الموجز في الطب» تالیف «علی بن ابی الحزم ابن نفيس» مکني به «ابوالحسن» و ملقب به «ابن‌سيناي ثاني» است که آن خود تلخيصي از کتاب «قانون» ابن سينا است که با عنوان «موجز القانون» نيز از آن ياد مي‌شود. این اثر توسط «نفيس بن عوض بن حکیم الطبیب»، ملقب به «برهان‌الدين کرمانی» شرح داده شده است.

مولف در این اثر با موضوع پزشکی اسلامی به بیان پزشکی سنتی، بهداشت شخصی و داروشناسی پرداخته و مشتمل‌ ب‍ر چ‍ه‍ار ف‍ن‌ اس‍ت‌: ۱. ق‍واع‍د ج‍زئ‍ی‌ طب‌ ع‍ل‍م‍ی‌ و ع‍م‍ل‍ی‌ ۲. در ادوی‍ه‌ و اغ‍ذی‍ه‌ م‍ف‍رده‌ و م‍رک‍ب‍ه‌ ۳. در ام‍راض‌ ان‍دام‌ه‍ا و اس‍ب‍اب‌ و ع‍لام‍ات‌ ۴. در ب‍ی‍م‍اری‌های‌ غ‍ی‍رع‍ض‍وی‌.

شرح نفیسی، با تصحیح «علي اکبر طيب سالياني»، به سعی و اهتمام «ملاحسين علي قزويني الاصل» و «سيدمحمدحسين موسوي اصفهاني» و با کتابت «محمدرضا ابن ابي الحسن طباطبائي» به زبان عربی منتشر شده است.

این چاپ تا آخر مبحث «باب اول از جمله اول از فن دوم» (صفحه 1-99) را شامل می شود و به ضمیمه آن، کتاب «شرح الاسباب» از همین شارح آمده که آن خود نیز شرح کتاب «الاسباب و العلامات في الطب» تاليف «محمد سمرقندي» است. از کتاب «شرح الاسباب» با عنوان‌هاي «شرح الاسباب و العلامات في الامراض و معالجتها» و «شرح اسباب العلل الظاهره و علامات الامراض الباطنه» نيز ياد مي‌شود.

 این اثر در چاپخانه الله‌قلي‌خان (تهران)، سال ۱۲۷۲ قمري، در قطع رحلی، به خط نسخ، در صفحات 34 سطری و بدون صفحه شمار منتشر شده است.

وجه تمایز نسخه موجود با دیگر نسخه‌های آن، حواشی مختصر تصحيحي و تعدادي تبويب به خط «آيت‌الله العظمی بروجردي (ره)» است که در حاشیه صفحات آمده است.

این کتاب در کتابخانه شخصی آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) با شماره 167 ثبت شده و از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه با آدرس blib.ir یا با لینک مستقیم زیر برای عموم، بدون نیاز به نام کاربری و کلمه عبور قابل مشاهده است.

http://blib.ir/diglib/GetFile.aspx?FileGUID=CF2E2C7A-CDC5-43AF-9436-8C78AD3CB810&CMD=WPV

تهیه و تنظیم: حمیده روزبهانی

کارشناس کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی