تاریخ شفاهی کتابخانه‌ها روز یکشنبه 21 آذر 1400 با حضور جناب آقای شیخ نورالدین علیلو در تالار کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی برگزار شد:

حجت‌الاسلام  شیخ نورالدین علیلو، از کارشناسان کتابخانه آیة الله العظمی مرعشی نجفی و مدیر تدوین کتاب «موسوعة مؤلفی الامامیة» است. ایشان پس از معرفی و بیان مختصری از شرح‌حال خود، به معرفی فعالیتهای پژوهشی خود پرداختند: اولین کار پژوهشی بنده در سال 70-71 و در جلسات اهل قلم شکل گرفت و در سال 72 اولین کتاب بنده در موضوع شخصیت علامه سید بحر العلوم تحت عنوان «دریای بی ساحل» چاپ و منتشر شد. جناب علیلو، همچنین به‌طور ویژه‌ روند تدوین و تولید کتاب مرجع موسوعة مؤلفی الامامیة را شرح و توضیح دادند. 

ایشان در خصوص شروع فعالیت خود و همکاری با کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی گفتند: از سال 69 به صورت غیررسمی، به همراه گروهی از دیگر افراد، به‌عنوان فهرستنویس به کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی وارد شدم. اما پروژۀ فهرستنویسی این کتابخانه بعد از یکسال به صورت ناتمام رها شد و ارتباط بنده نیز با این کتابخانه قطع شد. مجدداً از ابتدای سال 72 به صورت رسمی همراه با 6 نفر دیگر به کتابخانه وارد شدم و در سال73 به دلیل سابقه ای که در فهرستنویسی منابع داشتم، به عنوان مسئول فهرستنویسی مشغول به کار شدم و جناب آقای مقدم سرتیم این گروه بودند. علیلو طی توضیح فرایند سازماندهی منابع چاپی کتابخانه اشاره کرد درفهرستبرگۀ منابع چاپی هم رده‌بندی کنگره، هم رده‌بندی دیویی و هم رده‌بندی که مدنظر کارشناسان خود کتابخانه بوده و در تولید آن نقش داشته‌اند، لحاظ شده و در نرم‌افزار ثبت می‌شود، اما شماره‌ای که روی کتاب درج می‌شود و سرویس دهی توسط آن صورت می‌گیرد به شیوۀ سنتی بوده و با شماره قفسه و ردیف است، تا دسترسی مراجعه کنندگان و طلاب به آن آسانتر باشد. یکی از اقدامات مهم این کتابخانه آن است که توانسته‌ایم بخشی از منابع کتابخانه را به صورت مخزن قفسه باز تنظیم کنیم به این دلیل که گاهی محقق یا پژوهشگر نیاز به دورۀ کاملی از یک منبع داشت که سفارش آن از مخزن، هم برای کتابدار باعث زحمت و هم برای محقق سبب اتلاف وقت بود؛ لذا با تمهیداتی که صورت گرفت، بنا بر این شد که منابع با موضوعات محدود که استفاده زیاد و مراجعه کثیر دارند و همچنین منابع به روز کتابخانه به صورت قفسه باز در اختیار مراجعه کننده قرار گیرد. تهیه بانک جانبی مستندات مشاهیر و بانک موضوعات منابع چاپی فارسی و عربی را یکی از فعالیت‌های ارزندۀ این کتابخانه دانسته که درطول بیش از دو دهه فعالیت در بخش سازماندهی این کتابخانه تهیه شده است.ایشان بیان کردند، کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی جز اولین کتابخانه هایی است که از نرم افزار سیمرغ استفاده کرده است و تا کنون موجودی کتابخانه در نرم افزار، بالغ بر 245 هزار رکورد است. از میان کتابهای این مجموعه کتابهایی به زبانهای اردو، هندی و ... از مخزن اصلی جداسازی شده و تحت عنوان منابع خاص با آنها برخورد می شود. وی همچنین اضافه کرد: با توجه به اینکه این کتابخانه بالاترین تعداد کتابهای سربی و سنگی را داراست، به صورت فیزیکی تفکیک صورت نگرفته، اما در نرم افزار کتابخانه این منابع قابل تفکیک و تشخیص‌اند. کتابهای قدیمی قبل از سال 1300 قمری در مجموعه ای با عنوان منابع نفیس ثبت و ضبط شده است. ایشان در خصوص نگهداری نسخه‌های مکرر از یک منبع نیز گفتند: ابتدا برنامه این بود که از هر کتاب بخصوص کتابهایی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، پنج نسخه در کتابخانه نگهداری شود، اما پس از مدتی به دلیل کمبود فضا تصمیم بر این شد که از هر کتاب سه نسخه نگهداری شود و استثنائاً کتابهای پراستفاده به انبار منتقل شود تا در صورت آسیب دیدگی یا فرسودگی آنها امکان جایگزینی وجود داشته باشد. وی درباره کتابهای اهدایی و وقفی نیز اظهار داشت: از آنجایی که یکی از راههای جذب کتاب به کتابخانه ها وقف و اهداست، ما نیز مجموعه‌های وقفی و اهدایی علما و مراجع عظام را می پذیریم و از منابع آنها به انحاء مختلف استفاده می کنیم. وی در انتهای این گفتگو به مجموعه نشریات و مجلات موجود در کتابخانه اشاره کردند و گفتند: کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی دارای بانک غنی از مجلات است که شاید نظیر آن در هیچ کتابخانه‌ای موجود نباشد. این مجموعه نیز ثبت و سازماندهی شده است، اما در دسترس عموم قرار ندارند.

تهیه و تنظیم گزارش: بنت الهدی موحدی محب