کتاب «اشتقاق صالحي» تاليف «احمد ذوالرياستين کرماني» است که با عناوین «صرف صالحي» و «دروس صالحي» نیز مشهور است. این اثر با کتابت «حبيب تبريزي» و به دستور «میرزا رضا قلي‌خان مهرپور مبشرالسلطنه» به چاپ رسیده است.

ذوالریاستین این اثر را برای فرزند خود "محمد صالح میرزا" تالیف، مطابق شیوه تعلیمات ایران و ترکستان تنظیم و آن را در شصت درس تدوین کرده است.

 نگارنده در مقدمه ادعا می‌کند که اثر حاضر اولین کتابی است که در حوزه فن اشتقاق نگارش شده و دو علم اشتقاق و صرف را از یکدیگر متمایز کرده است. وی همچنین بیان می‌کند که اگر معلمان با این شیوه جدید آشنایی یابند و مطابق آن تدریس کنند می‌توانند در مدت چهار ماه شاگردان را تعلیم داده و آنان را از آموزش فن اشتقاق بی‌نیاز کنند!

در تایید سخن فوق نیز، در برگ اول کتاب تقريظ وزارت معارف وجود دارد که بیان می‌دارد تا کنون هیچ کتابی همانند این اثر، علم صرف را بدین گونه آموزش نداده است و این اثر را مناسب آموزش در مدارس می‌داند.

اثر حاضر در سال ‎۱۳۲۶ قمري‌ با 87 صفحه و در قطع جیبی به خط نسخ منتشر شده است و صفحات زوج و فرد آن رکابه دارند.

این کتاب در کتابخانه آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) با شماره 10535 ثبت شده و از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه با آدرس blib.ir یا با لینک مستقیم زیر برای عموم، بدون نیاز به نام کاربری و کلمه عبور قابل مشاهده است.

http://blib.ir/diglib/GetFile.aspx?FileGUID=4407A200-CD0D-46BC-8FC0-EA4E9F087147&CMD=WPV

تهیه و تنظیم: حمیده روزبهانی 

کارشناس کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی