کتاب «مکالمه‌ سیاح‌ ایرانی‌ با شخص‌ هندی» تالیف جلال‌الدین مویدالاسلام است. این اثر که با عنوان کامل «مکالمه سياح غيور ايراني با يکي از ارباب سياست هندي» نیز مشهور می‌باشد به مقايسه نظام و ساماندهی‌های حکومتي انگليس در هند با نظام و ساختار حکومت قاجار در ايران می‌پردازد. مولف در این اثر در مکالمه با فردی به نام سیاح با یکی از سیاستمداران هندی به نکوهش واپس‌ماندگي و بي‌قانوني حکومت وقت ايران و از سوی دیگر به ستايش پيشرفت و ترقي و همچنین قانون‌مداري حکومت انگليسی‌ها در هند مي‌پردازد. کتاب مکالمه سياح ايراني و هندي مشتمل بر مطالب پلتيکي، تاريخي و جغرافيايي است و جزييات دقیقی از کليات مملکت هند و ايران به مخاطب ارائه می‌دهد(به استناد کتابشناسی ملی نقل از روزنامه حبل‌المتين چاپ کلکته).

اثر حاضر بدون مشخصات نشر و در 140 صفحه مجدول بیست و سه سطری، با خط نسخ منتشر شده است و صفحات زوج و فرد رکابه دارند.

اين کتاب همچنين شامل تصاوير سياه و سفيدی از ميرزا تقي‌خان اميرکبير (ص ‎۳۱)، ميرزا نصرالله خان مشيرالدوله (ص ‎۵۱)، محمدشاه (ص ‎۶۱)، سلطان مسعود ميرزا ظل‌السلطان (ص ‎۸۱) و تصوير سياست ايرانيان با چوب و فلک (ص ‎۱۰۱) است.

از این کتاب در کتابخانه ملی ایران نیز موجود است و مقایسه فهرست این دو اثر نشان از آن دارد که ظاهرا تصاوير مندرج در اين نسخه با تصاوير مندرج در نسخه کتابخانه ملي متفاوت است و برخي از تصاويری که در نسخه کتابخانه ملی موجود است در نسخه حاضر وجود ندارد.

اثر حاضر در کتابخانه آیت‌الله العظمی بروجردی با شماره 4918 ثبت شده و از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه با آدرس blib.ir یا با لینک‌ مستقیم زیر برای عموم، بدون نیاز به نام کاربری و کلمه عبور قابل مشاهده است.

http://www.blib.ir/diglib/GetFile.aspx?FileGUID=61FE8C82-76E9-4FA9-AF75-D54E63FD5949&CMD=WPV

تهیه و تدوین: حمیده روزبهانی
کارشناس کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی