حجت الاسلام غلامعلی عباسی فردویی از مدیران سابق کتابخانه آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) میهمان جلسه تاریخ شفاهی روز سه شنبه 30 تیرماه 1399 کتابخانه آیت الله بروجردی بود.

ایشان متولد مردادماه 1334 در فردو از توابع قم هستند. تحصیلات حوزوی خود را با ورود به مدرسه علمیه آیت الله گلپایگانی آغاز کردند، حضور در این مدرسه تا ایام تعطیلی حوزه های علمیه درپی آغاز مبارزات انقلاب اسلامی ادامه داشت. بعدها با ورود به مدرسه عالی قضایی طلاب، به عنوان دبیر در بخش های مختلف خدمت کردند.

ایشان در مورد خدمت در کتابخانه آستانه مقدس قم اینگونه می گویند که:

بنده سال 1373 در حالی که تقریبا دو سال از تولیت آیت الله مسعودی بر آستانه مقدس قم می گذشت، به عنوان مدیر فرهنگی وارد این مجموعه شدم که کتابخانه یکی از زیرمجموعه های این بخش بود. آن سال ها کتابخانه آستان مقدس مجموعه خوبی داشت، اما منظم و سازماندهی شده و چارچوب خاصی نداشت و بیشتر به شکل انبار بود. ما محور را در این کتابخانه ارائه خدمات به کاربران قرار دادیم. در آن دوره فضای کتابخانه محدود بود، بنابراین توانستیم سه سالن را تجهیز کنیم و به کاربران خدمات ارائه بدهیم. کتابخانه در دو شیفت صبح و عصر و هر شیفت به مدت 5 ساعت ارائه خدمات داشت. یکی از کارهای خوبی که انجام شده، برای حدود سه هزار کاربر کارت عضویت در آن دوره صادر شد. بسیار کم پیش می آمد که صندلی در کتابخانه خالی باشد. اکثر صندلی ها همیشه پر بود. ما بخشی را هم ویژه اساتید ایجاد کرده بودیم تا اساتید بتوانند در شرایط مناسبی فعالیت های مطالعاتی و پژوهشی خود را داشته باشند. در کنار خدمات عمومی کتابخانه، خدمات تخصصی هم کم کم شروع شد. بخش روزنامه ها و نشریات، کتب نفیس و مجموعه هایی از این دست به تدریج راه اندازی شد.

مجموعه کتب نفیس کتابخانه بسیار مهم و برجسته است که در آن زمان توسط حجه الاسلام والمسلمین کشفی این مجموعه خریداری شد. آن سال ها هنوز نسخه های خطی فهرست نشده بودند که این کار نیز آغاز شد. حاج سید حسن نقیبی کار فهرستنویسی نسخه های خطی را شروع کردند. البته ایشان در سال 1354 فهرست مختصری در این زمینه آماده کرده بودند که کامل نبود، این فهرست نیز بعدها کامل شد. آقای صدرایی خویی نیز جلد دوم اثر را آماده کردند. همچنین فهرستی مشتمل بر 4 هزار نسخه چاپ سنگی نیز در آن زمان آماده و در کنگره حضرت معصومه(س) منتشر شد.

یکی از ویژگی های مهم کتابخانه آستان مقدس قم، اهداء منابع بسیار زیادی توسط بزرگان و علما و مشاهیر به این کتابخانه است. شایان ذکر است که بخش عمده مجموعه کتابخانه آستان مقدس با وقف و اهداء گردآوری شده است. به عنوان نمونه، آیت الله بروجردی در دوره حیات خود و زمان تولیت مصباح التولیه حدود 4 هزار کتاب به کتابخانه آستان مقدس اهداء کرده اند.

به لحاظ نوع کاربر، کتابخانه آستان مقدس در سطوح مختلف پذیرای کاربران است. در گذشته محصلین و دانش آموزان از جمله کاربران قابل توجه این کتابخانه بوده و ضروری است که تداوم پیدا کند. در هر صورت در این سنین به خاطر ویژگی ها و شرایط خاص دانش آموزان، بسیار مهم است که در کتابخانه فضای مناسبی برای مدیریت آنها فراهم شود. در این منطقه و شهر قم کتابخانه های زیاد و مناسبی برای طلاب است و می توانند به خوبی به طلاب خدمت دهند. اما کتابخانه آستان مقدس متناسب با رسالت و جایگاه آن می تواند به طور مناسبی در خدمت دانش آموزان باشد.

در مورد ساختمان جدید کتابخانه آستان مقدس، در آن زمان بنده یکی از کتابخانه هایی را که به عنوان الگو به مهندسان ساختمان کتابخانه معرفی کردم، ساختمان کتابخانه آیت الله بروجردی بود، البته ما چند مورد کتابخانه دیگر را نیز بازدید و بررسی کردیم. یکی از نکاتی که آن زمان یادم هست به مهندسان گفتم این بود که بروید و صحن اتابکی حرم حضرت معصومه را ببینید که چقدر دقیق و با در نظر گرفتن شرایط آینده حرم طراحی درب و صحن ها را در نظر گرفته اند که دهه ها از آن زمان گذشته و توانسته به خوبی مورد استفاده باشد.

از دیگر اقداماتی که در آن سالها در کتابخانه آستان مقدس انجام شد این بود که در سال های 1373 تا 1387 که بنده مدیریت فرهنگی آستانه را بر عهده داشتم، کارگاهی داشتیم که در آن کارهای هنری توسط افراد متبحر و شاخصی همچون حجه الاسلام والمسلمین کشفی، آقای اردشیر تاکستانی، آقای نجومی، آقای عزیز زاده و .... در مورد صحافی، مرمت علمی و هنری کتاب ها انجام می شد. در این راستا، در یکی از نمایشگاه های بین المللی قرآن در ماه مبارک رمضان، آثار این کارگاه به نمایش درآمد که استقبال خوبی هم شد. از دیگر اقداماتی که در این کارگاه شد، این بود که برای آموزش و توسعه این مهارت ها فراخوانی دادیم و تعدادی از افراد علاقه مند در این حوزه آموزش هایی دیدند و یک نفر از آنها هم بسیار خوب پیش رفت و به درجات بالایی هم رسید.

بنده متناسب با فضای کاری و علاقه به حوزه پژوهش، آثار پژوهشی ای دارم که بخشی در کنگره بین المللی حضرت معصومه ارائه و منتشر گردید، تعدادی نیز در دست انتشار است.