نسخه اول اين اثر داراي <حواشي مفصل دستنويس و مرتبط با متن > است که به دست يک نفر استنساخ شده و حواشي از قرار ذيل دارد: ۱. حواشي با نام " محسن" که همان <ملامحسن فيض کاشاني> است و با توجه به اينکه فيض کاشاني حاشيه مستقل بر اسفار ندارد، ناسخ از کتابهاي فيض مطالبي مرتبط با بحث عينا استنساخ کرده و ذکر نموده و نام محسن را در ذيل آنها نگاشته است. ۲. <حواشي شيخ عبدالرزاق لاهيجي ۳. حواشي خود ملاصدرا> بر کتاب به دو دسته تقسيم ميشود: بعضي از حواشي که نشان ميدهد از خود صاحب اسفار است،ناسخ از کتابهاي ديگ ملاصدرا عينا استنساخ کرده و مرتبط با موضوع ذکر نموده است و بعضي ديگر حواشي خود ملاصدرا است که بعدها خودش بر اسفار نوشته است. ۴. حواشي <ميرزا سيد ابوالحسن جلوه>: اين حواشي را کاتب در مواردي صراحت نام کرده که <"ميرزا ابوالحسن"> و "<سيد ابوالحسن جلوه"> آورده و در بسياري از حواشي لفظ " ميرزا" تنها اورده است و در تمامي مواردي که لفظ " ميرزا" آورده با عبارت " سيدنا الاستاذ" و امثال آن ذکر نموده که اولا همه اين حواشي از مرحوم علامه سيد ابوالحسن جلوه است و ثانيا نشان مي دهد که کاتب از شاگردان ميرزاي جلوه بوده است. ۵. < حواشي " حکيم ملا محمد اسماعيل واحد العين اصفهاني"> ۶. حواشي مرحوم "<حکيم ملاعلي نوري "> که همه موارد با عبارت "نوري نورالله مرقد" ذکر شده است. ۷. حواشي فراوان که بدون ذکر صاحب حاشيه استنساخ شده است و اين حواشي به دو دسته تقسيم ميشود: الف: حواشي که از ظاهرا آنها بدست مي آيد از خود کاتب ميباشد و ب: حواشي که مشخص است از کاتب نيست ولي صاحب حاشيه نيز مشخص نشده است . اما کاتب و ناسخ از شاگردان ميرزاي جلوه بوده است و لي مشخص نشد چه کسي است، شايد بابعضي قرائن بتونا گفت کاتب يا مرحوم حکيم <ميراز علي اکبر حکمي يزدي> استاد مسلم فلسفه و معاصر آيت الله بروجردي است و يا < ميرزا طاهر تنکابني> باشد، البته فقط در حد حدس است. کاتب در برخي موارد از استادش ميرزاي جلوه با عظمت ياد ميکند منجمله در موردي مينويسد :" ادام الله اقداله و صلوه الله عمره و زيد مجده في افق الاعلي" و در مورد ديگر " ادام الله بقائه و افاض علي روس العالمين علي تحقيقاته" دارد. در نهايت اين روشن است که ناسخ حواشي از شاگردان ميرزا ابوالحسن جلوه بوده است.
(يادداشتهاي نسخه)
بیشتر
در ابتداي نسخه دوم اين اثر <به خط آيت الله بروجردي يادداشت> " قد انتقل الي بالصلح الصحيح مع رد تمام العوض المصالح و هو جمعه توامين في ربيع الاول ۱۲۸۴ق." دارد و ذيل آن دو بيت شعر از ميرداماد "<به خط سيد جمال الدين موسوي واعظ"> است. مشخص است ابتداء تا انتهاي نسخه کاملا مورد مطالعه دقيق مرحوم آيت الله بروجردي قرار گرفته و در ذيل بسياري از سطرها و کلمات هر صفحه خط قرمز کشيده اندو بدين تربيت امهات مسائل هر صفحه مشخص شده است. احتمال دارد اين کتاب همان نسخه اي است که ايشان در دوران تدريس معقول در بروجرد و قبل از آن استفاده نموده است.
(يادداشتهاي نسخه)
بیشتر
حاشيه اثر متوني با نشان <ملاهادي سبزواري> آمده است
(يادداشتهاي نسخه)
